ဦးေႏႇာက္ယိုစီးမႈလား၊ ဦးေႏႇာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလား

Posted by ေဒၚလာစား on 09:37

ျပည္တြင္းက ပညာတတ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျပင္ အယူအဆ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရႇိၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ကဒါဟာ ဦးေႏႇာက္ယိုစီးမႈ(brain drain) ျဖစ္တယ္။ ပညာသင္ၾကားေပးခဲ့ရတဲ့ မိခင္ႏိုင္ငံအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ႈံးမႈ ျဖစ္တယ္လို႔ သေဘာထားၾကတယ္။

ပိုဆိုးတဲ့ ျပႆနာ

ဦးေႏႇာက္ယိုစီးမႈထက္ဆိုးတဲ့ ဦးေႏႇာက္ေျခာက္ခန္းမႈ (braindry) ျပႆနာလည္း ရႇိေသးတယ္လို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ဆရာ၀န္ ျဖစ္ၿပီး ဆရာ၀န္မလုပ္ဘဲ ကုမၸဏီေထာင္ စီးပြားေရးလုပ္တဲ့အခါ၊ အထည္အလိပ္ အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ရက သေဘၤာသား သြားလုပ္တဲ့အခါ၊ ဘူမိေဗဒဘြဲ႕ရက ေဆးကုမၸဏီရဲ႕ ေဆးေရာင္းသမား သြားလုပ္တဲ့အခါ သူတို႔ သင္ယူခဲ့တဲ့ ပညာေတြ ေမ့ေလ်ာ့ ေျခာက္ခန္းသြားၿပီး အဟာသိကံ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ေရးခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။

ဒီျပႆနာမ်ဳိးဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံေတြမႇာ ပိုၿပီး အျဖစ္မ်ားတဲ့အတြက္ တိုးတက္မႈ ေနာက္က်မႈဟာ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ပိုၿပီး ဆိုးလာတယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ ကုလသမဂၢ ညီလာခံႀကီးေတြမႇာ ဒီျပႆနာ ေျဖရႇင္းေရး အ တြက္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေပမယ့္ ဒီေန႔အထိ အေျဖရႇာမေတြ႕ႏိုင္ၾကဘူး။ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံေပါင္းစံုရဲ႕ အထက္ျမက္ဆံုး ဦးေႏႇာက္ေတြကို အေခ်ာင္ရေနတဲ့အတြက္ မႇိန္းၿပီး မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနၾကတယ္လို႔ စြပ္ စြဲသံေတြလည္း ၾကားရတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ အျမတ္တႏိုး ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားေနရတဲ့ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာရပ္မ်ားဟာလည္း ယိုးဒယား၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ စတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာေတြနဲ႔ ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္ ေနခဲ့ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးဟာ ရြာႀကီးတစ္ရြာလို ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေခတ္ဒီအခါမႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ခ်ည္းသက္သက္ တံခါးပိတ္ေနလို႔ မျဖစ္ပါဘူး . . .

လြယ္လြယ္နဲ႔ ထြက္ခြင့္မေပး

ဒီႏိုင္ငံမႇာ ဘြဲ႕ရတဲ့အထိ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီးမႇ ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံမႇာ နစ္နာတယ္လို႔ ျမန္မာဆိုရႇယ္လစ္ေခတ္က ယူဆခဲ့တယ္။ အဲဒီယူဆခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္ခြင့္ လြယ္လြယ္နဲ႔ မေပးခဲ့ဘူး။ FRC ကိုင္ထားၿပီး အၿပီးျပန္ေတာ့မယ့္ ''ေဖာ္ဂြတ္'' (For Good) သမားေတြပဲ အသြားမ်ားတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား အတြက္ေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔မထြက္ႏိုင္ေအာင္ ဘြဲ႕နဲ႔ဒီပလိုမာအတြက္ ပညာေရးေလ်ာ္ေၾကး ေကာက္ခံတဲ့စနစ္ စတင္တီထြင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ တယ္။ ဒီေန႔အထိ ဒီစနစ္ ရႇိေနေသးတယ္။ အဲဒီေခတ္မႇာ အစိုးရကလႊတ္တဲ့ ပညာေတာ္သင္နဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလႇယ္ အဖြဲ႕ေတြေလာက္ပဲ ႏိုင္ငံျခား အသြားအလာ ရႇိၾကတယ္။ ဒီေခတ္လို ေရႇာ့ပင္းထြက္တယ္ဆိုတာ ၾကားေတာင္မၾကားဖူးၾကဘူး။

၀ါးလံုးေခါင္းထဲက ထြက္ၾက

ပညာတတ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္တာဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈ မဟုတ္ဘူး။ အျမတ္ေတာင္ ထြက္ေသးတယ္လို႔ ယူဆသူေတြလည္း ရႇိတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ အထူးလိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ရႇာ ေပးတာျဖစ္လို႔ တားဆီးပိတ္ပင္ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ သူတို႔ကဆိုတယ္။ သီရိလကၤာ၊ အင္ဒိုနီးရႇားနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရႇ္ ႏိုင္ငံေတြဟာ ႏိုင္ငံျခားသြား ႏိုင္ငံျခားက ျပန္ပို႔တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ႏႇစ္စဥ္ ေဒၚလာ သန္းရာေပါင္းမ်ားစြာ ရရႇိေနတာကို ေထာက္ျပၾကတယ္။ ကမၻာရြာေခတ္မႇာ ၀ါးလံုးေခါင္းထဲက ထြက္ၾကပါလို႔လည္း သူတို႔က တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ၾကတယ္။


အေရးႀကီးလိုလို

မၾကာမီေလးကပဲ မႏၲေလးက စာတစ္ေစာင္ရတယ္။ အၿငိမ္းစားဘီအီး (စက္မႈ)အင္ဂ်င္နီယာႀကီး တစ္ေယာက္ဆီကပါ။ သူျမင္တဲ့''ဘရိန္းဒရိန္း''ကေတာ့ တစ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္။ အင္ဂ်င္နီယာ ဘြဲ႕ရၿပီး အင္ဂ်င္နီယာဆိုတဲ့ ရာထူးႀကီး ယူထားေပမယ့္ တကယ္ လက္ေတြ႕က်ေတာ့ စာရင္းအင္းေတြ စာရြက္ေတြ၊ အစီရင္ခံစာေတြနဲ႔ပဲ အလုပ္႐ႈပ္ေနရတဲ့ စာရင္းကိုင္လိုလို၊ ႐ုံးအုပ္စာေရးႀကီးလိုလို ျဖစ္ေနတာကမႇ အမႇန္တကယ္ ''ဘရိန္းဒရိန္း'' ျဖစ္တာပါတဲ့။

ဘရိန္းဂိန္း

ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့အတြက္ ပိုၿပီး မ်က္စိပြင့္နားပြင့္ ျဖစ္လို႔ ''ဘရိန္းဂိန္း'' (brain gain) ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္တဲ့။ ဆက္ၿပီးသူက တိန္႔ေရႇာင္ဖိန္ရဲ႕လုပ္ရပ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခု ေျပာထားေသးတယ္။ တိန္႔ေရႇာင္ဖိန္ အာဏာျပန္ရ တဲ့အခါမႇာ ပညာထူးခြၽန္တဲ့ လူငယ္ေတြကို အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဆီ ပညာသင္လႊတ္တယ္။ တျခားသူေတြက ဒီလူေတြျပန္မလာရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲလို႔ ေမးေတာ့ ကိစၥမရႇိပါဘူးလို႔ ျပန္ေျဖတယ္။ လက္ေတြ႕မႇာလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ျပန္မလာဘဲ ဟိုႏိုင္ငံေတြမႇာ အလုပ္လုပ္ေနၾကၿပီး တခ်ဳိ႕က ဟိုႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေတာင္ ခံယူလိုက္ၾကတယ္။

ပါရဂူေတြအမ်ားႀကီး

ဒါေပမယ့္ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရးစနစ္ က်င့္သံုးလိုက္လို႔ စီးပြားေရး တစ္ရႇိန္ထိုး တိုးတက္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အဲဒီလူေတြ အမ်ားႀကီး ျပန္လာၾကတယ္တဲ့။ အဲဒီထဲမႇာ ပါရဂူဘြဲ႕ရ ပညာရႇင္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ပါလာတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရႇင္ (expatriate) အျဖစ္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီႀကီးေတြမႇာ လခေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ၀င္လုပ္ၾကသတဲ့။ ဒါေတာ့ ဟုတ္တယ္။ ရႇစ္ဆယ္ခုႏႇစ္ေတြ အတြင္းက FRC တပည့္ေတြ အမ်ားႀကီး အဲဒီအခ်ိန္က တ႐ုတ္(တိုင္ေပ)ကုိ ေဖာ္ဂြတ္ျပန္သြား ၾကတယ္။ အခု ဒီဘက္ပိုင္း ႏႇစ္ေတြက်ေတာ့ သူတို႔ထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ ေပက်င္းတို႔ ရႇန္ဟိုင္းတို႔မႇာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။

ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈအျပည

မႏၲေလးက အၿငိမ္းစား အင္ဂ်င္နီယာႀကီးကေတာ့ ပညာတတ္ေတြ ႏိုင္ငံျခား ထြက္သြားတဲ့အတြက္ (၁) အေတြ႕အႀကံဳနဲ႔ ပညာအရည္အခ်င္း တိုးတက္တယ္ (၂)မိသားစု စား၀တ္ေနေရး ေျပလည္ေစတယ္။ (၃)တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ရေစတယ္။(၄) ထြက္သြားသူေတြေနရာမႇာ ေနာက္လူေတြ အလုပ္ရလို႔ အလုပ္လက္မဲ့ ေလ်ာ့နည္းေစတယ္လို႔ နံပါတ္စဥ္ထိုးၿပီး ေထာက္ခံအားေပးသြားပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးတိုင္းဟာ ကိုယ့္အိုးကိုယ့္အိမ္ကို အင္မတန္ခင္ တြယ္တတ္သူေတြ ျဖစ္လို႔၊ တစ္ေန႔ေန႔က်ရင္ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္မလာဘဲ မေနပါဘူးလို႔လည္း သူကယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈ အျပည့္ရႇိပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားတဲ့ တပည့္ေတြ ရာေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ အဆက္အသြယ္ မျပတ္တာေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ကိုေတာ့ သေဘာတူတယ္။ တစ္ေန႔မႇာ သူတို႔အားလံုး ျပန္လာၾကမယ္ဆိုတာ စိတ္ခ်ယံုၾကည္တယ္။

နယ္ပယ္က်ဥ္းလြန္းလို႔

ႏႇစ္ေပါင္းႏႇစ္ဆယ္ေက်ာ္ ေက်ာင္းဆရာ လုပ္ခဲ့ရာမႇာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား အမ်ားစုက ျမန္မာျပည္ေပါက္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ျဖစ္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို တ႐ုတ္စကားေတာင္ မတတ္ၾကဘူး။ ဆိုရႇယ္လစ္ စကားလံုးေတြ လူတိုင္းရြတ္ေနတဲ့ ေခတ္မႇာ လုပ္ကိုင္စားစရာ နယ္ပယ္က်ဥ္းေျမာင္းလြန္းလို႔သာ သူတို႔သြားၾကတာ ဘယ္သူမႇေတာ့ သြားခ်င္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာလူမ်ဳိးစစ္စစ္ေတြ မဆိုထားနဲ႔ သူတို႔လို ျမန္မာျပည္ ေပါက္တ႐ုတ္ေတြနဲ႔ အိႏၵိယသားေတြေတာင္ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ေျပာရင္ မ်က္ရည္မ၀ဲဘဲ မေနႏိုင္ၾကပါဘူး။ အခြင့္သာတဲ့ တစ္ေန႔မႇာ သူတို႔ျပန္လာၾကမႇာပါ။

ဘာေၾကာင့္ ေသခ်ာတာလဲ

၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကို ျပန္လာမႇာပါလို႔ေတာင္ ေျပာရဲတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒါေလာက္ ေသခ်ာေနရတာလဲလို႔ ေမးရင္ ျမန္မာစကား မတတ္တဲ့လူေတြေတာင္ ေပ်ာ္လြန္းလို႔ ကုတ္နဲ႔ေကာ္ထုတ္ေတာင္ မျပန္ခ်င္ေတာ့တာေတြကို လက္ညႇိဳးထိုးျပလိုက္ ခ်င္တယ္။ ျမန္မာျပည္ေမြး၊ ျမန္မာျပည္မႇာႀကီးၿပီး ျမန္မာစကား တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ေျပာတတ္သူေတြ ျပန္မလာဘဲ မေနႏိုင္ပါဘူး။ ျပန္လာတဲ့အခါ တခ်ဳိ႕ စုမိေဆာင္းမိတာေလးေတြ ပိုက္ၿပီး ျပန္လာၾကမယ္။ တခ်ဳိ႕က ပညာရႇင္ေတြ ပါရဂူေတြ ျဖစ္ၿပီး ျပန္လာၾကမယ္။ တခ်ဳိ႕ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားေတြ အျဖစ္ ျပန္လာၾကမယ္။ လက္ခ်ည္းသက္သက္ ျပန္လာဖူးသူလည္း ရႇိႏိုင္ပါတယ္။

ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္

ဘယ္လိုနည္း ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ပဲ ျပန္လာလာ၊ တိုင္းျပည္အတြက္ကေတာ့ အက်ဳိးရႇိတာပါပဲ။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေပါင္းစံုက အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ပညာရပ္ေတြ၊ အေတြ႕အႀကံဳ ဗဟုသုတေတြ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြ ျဖည့္ဆည္း ရယူႏိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အျမတ္ တႏိုး ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားေနရတဲ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာရပ္မ်ားဟာလည္း ယိုးဒယား၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ စတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာေတြနဲ႔ ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္ ေနခဲ့ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးဟာ ရြာႀကီးတစ္ရြာ လို ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေခတ္ဒီအခါမႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ခ်ည္း သက္သက္ တံခါးပိတ္ေနလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ တံခါးေတြ ဖြင့္ထားမႇ အခန္းထဲက ေလဆိုးေလပုပ္ေတြ လြင့္စင္ထြက္သြားၿပီး ျပင္ပက ေလေကာင္းေလသန္႔ေတြ ၀င္ေရာက္လာမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူထုစိန္ဝင္း