http://manayeyar.blogspot.com
မန္းဝင္းေမာင္(၁၉၁၆-၁၉၈၉)
ဦးဝင္းေမာင္ (ခ) မန္းဝင္းေမာင္သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံ၏ တတိယေျမာက္ သမၼတ ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၇-ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၃-ရက္ မွ ၁၉၆၂-ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂-ရက္ထိ သမၼတတာ၀န္ ထမ္း ေဆာင္ခဲ့သည္။
၁၉၁၆ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ တနလၤာေန႔တြင္ ပုသိမ္ခ႐ိုင္ က်ံဳေပ်ာ္ၿမိဳ႕နယ္ လွည္းဆိပ္႐ြာ၌ ဖြားျမင္သည္။ အဖ ဦးေ႐ႊရင္၊ အမိ ေဒၚသာယာ ျဖစ္သည္။ ဖခင္မွာ ပညာအုပ္ ျဖစ္သည္။ ကရင္ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္၍ မန္းဝင္းေမာင္ဟု လူသိမ်ားသည္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕ မြန္ ကရင္ အထက္တန္းေက်ာင္း၊ ဂ်ပ္ဆင္ ေကာလိပ္တို႔တြင္ ပညာသင္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ဆယ္တန္းေအာင္သည္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္မွ ဘီေအဘြဲ႕ ရသည္။
၁၉၃၇-၄ဝ တြင္ သန္လ်င္ ဘီအိုစီ စာရင္းဌာန ကုမၸဏီဝန္ထမ္း၊ အတြင္းဝန္႐ံုး အစိုးရဝန္ထမ္း အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ ေမၿမိဳ႕ ဗိုလ္သင္တန္း တက္၍ ၁၉၄၁-၄၂ တြင္ အရာခံဗိုလ္ အျဖစ္ စစ္ဘက္၌ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္ စစ္တပ္မ်ား အိႏၵိယသို႔ ေအာင္ျမင္စြာ ဆုတ္ခြာရာ၌ အိႏိၵယသို႔ မလိုက္ဘဲ ျမန္မာျပည္၌ ေနခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ဖက္ဆစ္ ေတာ္လွန္ေရး အတြက္ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ အိႏၵိယသို႔ ေစလႊႊတ္ျခင္း ခံရသည္။ အိႏိၵယသို႔ ပထမဆံုး ထြက္ခြာေသာ အဖြဲ႕၌ ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ တာဝန္ ေပးခံရသည္။ ကာလကတၲားႏွင့္ သီဟိုဠ္ တို႔တြင္ စစ္ပညာ သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃ဝ ရက္ ညပိုင္းတြင္ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ ျဖဴးၿမိဳ႕နယ္ ႀကိဳ႕ပင္သာ႐ြာ အနီး၌ ေလထီးျဖင့္ ခုန္ဆင္းခဲ့သည္။ ေျမျပင္အေရာက္ အက်မေတာ္၍ ေပါင္က်ိဳးခဲ့သည္။ ဒဏ္ရာရသည့္ၾကားမွပင္ ဖက္ဆစ္ ေတာ္လွန္ေရး အတြက္ ကရင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ စည္း႐ံုး လႈံ႔ေဆာ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၂ လၾကာၿပီးေနာက္ ေဆးကုသရန္ ကာလကတၲားသို႔ ေလယာဥ္ျဖင့္ ျပန္ပို႔ခံရသည္။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ဦးသိန္းေဖ (ျမင့္) ႏွင့္အတူ အိႏၵိယမွ ျပန္ေရာက္သည္။ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ဆက္လက္ပါဝင္၍ ကရင္ ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို အားသြန္ခြန္စိုက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တြင္ ကရင္လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး ဒုတိယဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ဥကၠ႒မွာ မန္းဘခိုင္ ျဖစ္သည္။ ကရင္လူငယ္ အစည္းအ႐ံုးက ထုတ္ေဝသည့္ တိုင္းရင္းသား ဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ကရင္အမ်ိဳးသား အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ျဖစ္လာသည္။
၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္တြင္ ပုသိမ္ေျမာက္ပိုင္းမွ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံရသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ေမလတြင္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရး ေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္၊ လမ္းၫႊန္ေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္တြင္ သခင္ႏု ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရ အဖြဲ႕၌ ဓာတ္သတၲဳဌာန ဝန္ႀကီး၊ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရ အဖြဲ႕၌ အေဆာက္အဦး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အလုပ္သမားဌာန ဝန္ႀကီး အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။
၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မအူပင္ေတာင္ပိုင္းမွ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊႊတ္ေတာ္ ကရင္အမတ္ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၆ ရက္တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီး အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္၊ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ မအူပင္ေတာင္ပိုင္းမွ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊႊတ္ေတာ္ ကရင္အမတ္ အျဖစ္ ဆက္လက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၂ ရက္တြင္ ျပည္တြင္း ေရေၾကာင္းႏွင့္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္း ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီး၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၃ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ဒုတိယေျမာက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရေသာ သမၼတႀကီး ျဖစ္လာသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂ ရက္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၏ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံရသည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက ဖိတ္ၾကားေသာ ျပည္တြင္း အၾကံေပး အဖြဲ႕ဝင္ ၃၃ ဦးတြင္ ပါဝင္သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တိုင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ဦးသိန္းေဖ (ျမင့္) ႏွင့္အတူ အိႏၵိယမွ ျပန္ေရာက္သည္။ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ဆက္လက္ပါဝင္၍ ကရင္ ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို အားသြန္ခြန္စိုက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တြင္ ကရင္လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး ဒုတိယဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ဥကၠ႒မွာ မန္းဘခိုင္ ျဖစ္သည္။ ကရင္လူငယ္ အစည္းအ႐ံုးက ထုတ္ေဝသည့္ တိုင္းရင္းသား ဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ကရင္အမ်ိဳးသား အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ျဖစ္လာသည္။
၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္တြင္ ပုသိမ္ေျမာက္ပိုင္းမွ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံရသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ေမလတြင္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရး ေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္၊ လမ္းၫႊန္ေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္တြင္ သခင္ႏု ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရ အဖြဲ႕၌ ဓာတ္သတၲဳဌာန ဝန္ႀကီး၊ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရ အဖြဲ႕၌ အေဆာက္အဦး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အလုပ္သမားဌာန ဝန္ႀကီး အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။
၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မအူပင္ေတာင္ပိုင္းမွ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊႊတ္ေတာ္ ကရင္အမတ္ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၆ ရက္တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီး အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္၊ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ မအူပင္ေတာင္ပိုင္းမွ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊႊတ္ေတာ္ ကရင္အမတ္ အျဖစ္ ဆက္လက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၂ ရက္တြင္ ျပည္တြင္း ေရေၾကာင္းႏွင့္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္း ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီး၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၃ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ဒုတိယေျမာက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရေသာ သမၼတႀကီး ျဖစ္လာသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂ ရက္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၏ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံရသည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက ဖိတ္ၾကားေသာ ျပည္တြင္း အၾကံေပး အဖြဲ႕ဝင္ ၃၃ ဦးတြင္ ပါဝင္သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တိုင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။
၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္က အဂၢမဟာသေရစည္သူ၊ အဂၢမဟာသီရီ သုဓမၼဘြဲ႕မ်ား ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရး ေမာ္ကြန္းဝင္ (ဒုတိယအဆင့္)၊ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ရည္ (ပထမအဆင့္) ဘြဲ႕တံဆိပ္မ်ား ရခဲ့သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ယိုးဒယားဘုရင္၏ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႕တံဆိပ္၊ ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးၾကယ္တံဆိပ္ (ဒုတိယအဆင့္) ရခဲ့သည္။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန ဦးစံလွ၊ ေဒၚေဒြးတို႔၏ သမီး မျမေမႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့ၿပီး သားေလးေယာက္ႏွင့္ သမီးႏွစ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ၉ ရက္ ၉ လ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ဦးႏုပါဝင္ေသာ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႕စည္းရာတြင္ သမၼတအျဖစ္ စာရင္း၌ ပါရွိခဲ့သည္။
သမၼတေဟာင္း မန္းဝင္းေမာင္သည္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၄ ရက္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္၌ ပံုမႏွိပ္ရေသးသည့္ 'ေဌးဝင္းေမာင္ ေျပာေသာ ေလထီးသမၼတ' ဟု အမည္ေပးထားေသာ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္း လက္ေရးမူ က်န္ရစ္သည္။
(သမၼတၾကီး မန္း၀င္းေမာင္ေရးခဲ႔ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ “ကြ်န္ေတာ္သမၼတ”ဟူ၍ မွတ္သာထားဖူးပါ သည္ ၊ လူထုေဒၚအမာ၏ မႏၱေလးသူ မႏၱေလးသားမ်ား စာအုပ္တြင္ထင္၏) မည္သို႔ပင္ၿဖစ္ေစ ဤကဲ႔သို႔ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ား ၊ ေဆြေကာင္းမ်ိဳးေကာင္းမ်ား ၊ ပညာတတ္ လူရည္ခြ်န္မ်ား အမိ ၿမန္မာႏုိင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္သြားခဲ႔ေသာ ထုိထုိကာလေတြမွာ လူတိုင္းဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ႔ၾကမွာ ထိုေခတ္ကို မမွီခဲ႔ေသာ ထုိေခတ္မွာ လူမၿဖစ္ခဲ႔ရေသာ ကြ်န္ေတာ္ဟာ ဒီစာေလးေတြကို ဖတ္မွိတုိင္း အတိတ္ကို လြမ္းမွိသလိုလို ၿဖစ္မွိပါတယ္။
စာေလး ေရးေနစဥ္မွာေတာင္ ကြ်န္ေတာ႔ရဲ႕နားထဲမွာ ခပ္ငယ္ငယ္ကဆိုခဲ႔ဖူးတဲ့ (လြတ္လပ္တဲ႔ ၿမန္မာၿပည္....ထြဋ္ၿမတ္သည္႔ စံ႒ာနီ ...မခြ်တ္အင္ လႊြတ္သဘင္ ဆင္ႏႊဲခဲ႔သည္ သဘင္ပြဲႏႊဲသံခ်ီ ၊ ၿမန္မာ႔ဟန္ေရး ေရွးထုံးမၿပတ္ပါ အုိးစည္ ေမာင္း ညိမ္႔ေညာင္းခါ ေတာ္မွီ .....မင္းေပါင္းစုံစုံညီညီ ဗိုလ္ရႈသဘင္ပြဲ ခန္းမဆီ လွ်မ္းစြၾကိဳင္ေ၀စြာေနာ္ ..ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ၾကြခ်ီ ၊ ေအာင္လံေတာ္ကို အေလးၿပဳရမည္ ၊ ဗိုလ္ရႈသဘင္ပြဲ ႏႊဲသည္႔အခါမွီ ..ၾကည္း ေရ ေလ စစ္သမီးမက်န္ရ ၿမန္မာ႔တပ္မေတာ္ခ်ီလာၿပီ...............) ကြ်န္ေတာ္ဟာ စာေရးေနရငး္ “လႊႊတ္သဘင္” သီခ်င္းေလး နားထဲၾကားေယာင္ ေနမွိပါေတာ႔တယ္ခင္မ်ာ၊ ေအာ္ အတိတ္ အတိတ္ အတိတ္.............။
အားလုံးရႊင္လန္း ခ်မ္းေၿမ႕ၾကပါေစေၾကာင္း ေငြလမင္းတို႔ သားအမိက ဆုေတာင္းလိုက္ ပါတယ္ ၊ ရႊင္လန္းခ်မ္းေၿမ႕ၾကပါေစခင္မ်ာ...။
ေစာဘဦးၾကီး၏သစၥာေလးရပ္ For us surrender is out of question.(လက္နက္ခ်အညံ့ခံျခင္း အလွ်င္းမေျပာရ) We shall retain our arm.(ကရင့္လက္နက္ ကရင္ေတြကိုင္ထားရမယ္) The recognition of Karen State must be complete)(ကရင္ျပည္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းနွင့္ ျပီးျပည့္စံုရမည္)We shall decide our own political destiny.(ကရင့္က်မၼာ ကရင္ဖန္တီးပိုင္ခြင့္ရွိရမည္)။
0 kommentarer:
Post a Comment